Ný íslensk stuttmynd, í fjórum hlutum, er byggð á raunverulegum sögum af stafrænu kynferðisofbeldi á Íslandi. Brynhildur Björnsdóttir, leikstjóri myndarinnar, segir samskipti á netinu geta verið falleg og innileg, en traust og trúnaður sé lykilatriði.
„Það er ekkert að því að senda nektarmyndir, svo lengi sem viðkomandi vill fá myndina,“ segir Brynhildur Björnsdóttir, leikstjóri nýrrar stuttmyndar, „Myndin af mér“, sem fjallar um stafrænt kynferðisofbeldi, það þegar nektarmyndum er dreift án leyfis þess sem er á myndinni. Dreifing slíkra mynda getur valdið miklum sálrænum og félagslegum skaða og dæmi eru um að slíkt hafi kostað mannslíf.
„Tilhugalífið hefur alltaf gengið út á eitthvað sjónrænt, hvort sem það er að rista stafina sína í tré, senda ástarbréf eða skiptast á myndum,“ heldur Brynhildur áfram. „Með internetinu og snjallsímunum kom nýr möguleiki inn í þau samskipti. Netið getur verið mjög gott tæki fyrir kærustupör sem eru aðskilin, eins og á við um eitt parið í myndinni. En sá sem dreifir myndinni er ábyrgðaraðilinn, hvort sem honum var treyst fyrir myndinni eða myndin varð á vegi hans. Ef þú ert þriðji eða fjórði aðili sem færð myndina, þá berð þú ábyrgð á því að stoppa dreifinguna. Netið getur verið vettvangur mjög fallegra og innilegra samskipta á milli fólks, en þar eins og í öðru er traust og trúnaður lykilatriði.“
Raunverulegar sögur
Sögurnar í myndinni eru allar sannar og byggja á íslenskum raunveruleika. „Þórdís Elva, sem skrifar handritið, fór með fyrirlestraröð um landið árið 2015 sem hét „Ber það sem eftir er“ þar sem hún fjallaði um stafrænt kynferðisofbeldi og fræddi alls um 16 þúsund krakka um allt land. Eftir fyrirlestrana komu alltaf einhverjir krakkar til hennar sem þurftu að létta á sér og það eru sögurnar þeirra, og ýmsar aðrar sögur sem hafa komið til hennar í gegnum tíðina, sem eru undirstaða myndarinnar. Þó svo að sögurnar séu settar í ákveðinn búning, þær eru látnar gerast í sama skóla á sama tíma, þá er ekkert af þessu skáldað eða búið til, heldur er þetta íslenskur raunveruleiki.“
Tvær aðalpersónur eru í myndinni. Annars vegar stelpa sem er nýbyrjuð í skólanum og hins vegar strákur sem er svokölluð Snap-stjarna og þannig með ákveðna yfirburðastöðu í skólanum. Myndin er tekin upp í Borgarholtsskóla og leikararnir koma úr leikfélögum framhaldsskólanna. „Við reyndum að hafa þetta eins raunverulegt og nálægt okkar samtíma og við gátum,“ segir Brynhildur. „Við fengum til dæmis mjög mikla aðstoð og ráðgjöf frá krökkunum, bæði hvað varðaði málfar og ýmsa tækni. Þetta gerist svo hratt að maður er sjálfur orðinn úreltur. Mér leið stundum eins og risaeðlu, en þau voru mjög góð við mig.“
Sækja í smiðju SKAM
Þetta er í þriðja sinn sem Brynhildur og Þórdís Elva Þorvaldsdóttir taka höndum saman og búa til fræðslustuttmyndir fyrir börn og unglinga um ýmislegt sem tengist kynferðislegum samskiptum. Fyrsta myndin „Fáðu já“ fjallar um samþykki og er ætlað að skýra mörkin á milli kynlífs og ofbeldis, vega upp á móti áhrifum klámvæðingar, brjóta ranghugmyndir á bak aftur og innræta sjálfsvirðingu í nánum samskiptum. Næsta mynd, „Stattu með þér“, er ætluð börnum á miðstigi í grunnskóla og er ætlað að spyrna gegn kynferðisofbeldi og klámvæðingu með sjálfsvirðingu og jákvæðni að leiðarljósi.
„Í báðum þessum tilfellum beittum við þeirri aðferð að reyna að búa til myndefni sem höfðar til krakkanna,“ segir Brynhildur. „Í þetta skipti erum við að gera mynd um stafrænt kynferðisofbeldi og ákváðum að sækja í smiðju SKAM-þáttanna, sem er formúla sem er „tried and tested“ í Noregi og virkar rosalega vel. Við gerðum hálftíma mynd og henni verður skipt niður í fjóra hluta, þannig að úr verður stutt þáttaröð.“
Hinum tveimur myndunum var einnig skipt niður í hluta og þeim fylgdi kennsluefni, eða nokkurs konar leiðarvísir, fyrir kennara og foreldra sem hægt væri að nota sem umræðugrundvöll. „Það er til dæmis miklu þægilegra fyrir kennslustund að efnið sé afmarkað,“ útskýrir Brynhildur. „Þá er hægt að sýna sjö mínútna mynd og vinna síðan afganginn af kennslustundinni með það sem gerðist í myndinni, frekar en að sýna mynd í hálftíma og hafa síðan tíu mínútna umræður. Þannig við bjóðum upp á ýmsa möguleika, því okkur er svo mikið í mun að koma þessari fræðslu á framfæri.“
Vodafone er styrktaraðili verkefnisins en þættirnir verða meðal annars sýndir á Facebook-síðu Vodafone þriðjudaginn 16. janúar til og með föstudagsins 19. janúar.
Upprunalegu fréttina má lesa á vef Stundarinnar: https://stundin.is/grein/6071/
댓글